محمد تقوی - مشاور بیمه لیفتیران

مقدمه:

توسعه صنعتي و گسترش آن مشكلاتي را براي بشر قرن 20به دنبال داشته است. از جمله اين مشكلات توسعه بي رويه شهرها و شكل پيچيده تر آن ايجاد كلان شهرها با تمامي مشكلات و غالباً ناهنجاري هاي خاص آن بوده است. به عبارت ساده تر گسترش افقي شهرها ارتباط رودررو و معمول بين افراد را كاهش و بعضاً نيروي انساني متحمل هزينه هاي گزاف به لحاظ زمان و سرمايه مي شود. اين امر از مدت ها قبل مشكل اصلي مسئولين برنامه ريزي مديريت شهري، طراحان و مجريان شهرسازي و محققين علوم اجتماعي كشورهاي پيشرفته بوده و نهايتاً ذهن جستجوگر بشر راه حل هاي مختلفي براي رفع اين معضل ارائه كرد. يكي از اين راهكارها، توسعه عمودي شهرها به جاي توسعه افقي آنها بود كه موجب فراگير شدن برج و بلندمرتبه سازي شد و ايجاد شهرهايي با شكل و شمايل جديد را به دنبال داشت. به تبع آن، نيازهاي جديدي نيز بروز كرد. يكي از اين نيازها انتقال سريع نيروي انساني، كالا و خدمات بود كه با ساخت آسانسور و بالابرها تحول شگرفي در صنعت ساخت و ساز به وجود آمد و شركت هاي معتبر آسانسورسازي در سراسر جهان گسترش يافتند.

كشور ما نيز – اگرچه با آهنگ كند و طولاني – اما به هر حال با اين توسعه همراه گرديده. امروزه حداقل براي مردم شهرهاي بزرگ ايران مثل تهران برج سازي و بلندمرتبه سازي امري كاملاً مانوس است. رواج استفاده از آسانسور در كشور ما همچون ساير كشورها و همانند هر وسيله ساخت بشر با خطراتي همراه مي باشد. نتيجه طبيعي بروز خطر نيز ايجاد زيان يا مسئوليت و يا هر دو است. اين موضوع سبب شد كه شركت هاي بيمه زيان مسئوليت هاي ناشي از بروز خطرات استفاده از آسانسور را از بيمه گذار (مالكين، صاحبين، نصب كنندگان آسانسور يا كساني كه مسئوليت سرويس و نگهداري از آسانسور را به عهده دارند) به خود انتقال داده و رشته اي نسبتاً نوين در صنعت بيمه كشور ايجاد شد. شركت هاي بيمه نيز در ارائه پوشش هاي مناسب بيمه اي آسانسور به طيف وسيع سازندگان، نصابان، استفاده كنندگان و مالكين اين وسيله سرويس هايي را ارائه مي دهند كه در اين مقاله به شرح مختصر آن مي پردازيم.

قبل از آشنايي با انواع بيمه هاي رايج آسانسور، لازم است درباره بيمه مسئوليت توضيح مختصري داده شود:

بيمه مسئوليت:

طبق قانون مدني كشور هر كس موجب زيان براي ديگري شود مسئول جبران آن است. مسئوليت، گونه هاي مختلفي دارد كه مهم ترين آنها مسئوليت اخلاقي و مسئوليت قانوني است. مسئوليت قانوني خود شامل مسئوليت كيفري و مسئوليت مدني است. بنابراين تحقق مسئوليت قانوني منوط به ورود زيان به فرد (مسئوليت مدني) يا جامعه (مسئوليت كيفري) است كه از لحاظ اصول حاكم بر قراردادهاي بيمه، فقط مسئوليت مدني قابل بيمه شدن است. به همين جهت ماده 4 قانون بيمه مصوب سال 1316 بيان مي دارد: "موضوع بيمه ممكن است مال باشد اعم از عين يا منفعت يا هر حق مالي يا هر نوع مسئوليت حقوقي ..." .

1- بيمه مسئوليت مدني مالكين (توليدكنندگان، نصابان، ...) آسانسور در قبال استفاده كنندگان:

به موجب اين قرارداد مسئوليت، بيمه گذار (كه مي تواند شامل مالكين، توليدكنندگان، نصابان و شركت ها و افرادي كه مسئوليت سرويس و نگهداري از آسانسور را عهده دار هستند باشد) خسارت وارده به استفاده كنندگان از آسانسور را با توجه به شرايط و مقررات مندرج در بيمه نامه و بر اساس قانون و عرف بيمه در ايران جبران خواهد كرد. خسارات وارده مي تواند جاني يا مالي باشد. خسارات جاني ديه فوت و نقص عضو و جبران هزينه هاي پزشكي حداكثر تا سقف مندرج در قرارداد را شامل مي شود.

2- بيمه مسئوليت مدني كارفرما در قبال كاركنان:

شركت هاي سازنده و نصب كننده آسانسور نيز همانند ساير شركت هاي توليدي و خدماتي نگراني حوادث حين كار را كه براي پرسنل و نيروي ماهر و غير ماهرشان اتفاق مي افتد داشته و دارند. بيمه مسئوليت مدني كارفرما در قبال كاركنان، غرامات ناشي از صدمات جاني و جسماني كاركنان را كه ناشي از وقوع حوادث حين كار در محدوده مكاني مندرج در بيمه نامه باشد حداكثر تا سقف تعهدات مندرج در بيمه نامه جبران مي نمايد.

3- بيمه تمام خطر نصب (Erection All Risk Ins.) EAR

اين بيمه نامه كه معمولاً مورد درخواست شركت هاي نصب كننده آسانسور است، آسانسورهايي را تحت پوشش قرار مي دهد كه ارزش بسيار بالايي داشته و مدت زمان عمليات نصب آنها نسبتاً طولاني است و در صورت وقوع خطر حجم گسترده اي از كالا، سرمايه و نيروي انساني تلف مي شود. مدت اعتبار بيمه نامه از زمان آغاز عمليات نصب آسانسور شروع و در پايان عمليات نصب خاتمه مي يابد. البته يك دوره آزمايش و نگهداري (كه بسته به مورد، زمان آن متفاوت است) نيز به مدت فوق افزوده مي شود.

اين بيمه نامه شامل دو بخش است:

-         خسارات مادي.

-         مسئوليت مدني در قبال اشخاص ثالث.

خسارات مادي ارزش اقلام مورد نصب، هزينه نصب، كارهاي ساختماني و هزينه جمع آوري ضايعات را در بر مي گيرد كه در صورت وقوع حادثه با توجه به پيشرفت فيزيكي عمليات نصب و با عنايت به شرايط و مقررات حاكم بر قرارداد خسارت وارده پرداخته مي شود. ضمناً مي توان عمليات نصب را نسبت به خطرات طبيعي (از قبيل زلزله، آتشفشان، سيل و ...) نيز تحت پوشش بيمه مذكور قرار داد.

بخش دوم ناظر بر مسئوليت مدني در قبال اشخاص ثالث است كه خسارات مالي و جاني وارده به آنها در هنگام نصب آسانسور توسط بيمه گذار را تحت پوشش قرار مي دهد.

4- بيمه آتش سوزي

آسانسورها به خصوص در ساختمان هاي بزرگ همواره بخشي از ارزش افزوده يك ساختمان محسوب مي شوند و جزئي از دارايي هاي ثابت اشخاص حقيقي و حقوقي را تشكيل مي دهند. بنابراين همانطور كه ساختمان ها و تاسيسات آنها تحت پوشش بيمه آتش سوزي قرار مي گيرند آسانسور و متعلقات آن نيز به همراه ساختمان و يا به تنهايي مي تواند تحت پوشش بيمه آتش سوزي و خطرات تبعي آن (سيل، زلزله، طوفان و ...) قرار گيرد.

در خاتمه و با توجه به توضيحات فوق، ارائه نرخ و شرايط پوشش هاي بيمه اي مذكور، منوط به اخذ و كسب اطلاعات تكميلي ديگري است كه بعضي از آنها عبارتند از: نوع آسانسور – كاربري آسانسور – شركت سازنده – ظرفيت – سال ساخت – تعداد طبقات (توقف) – تعهدات درخواستي و درخصوص صدور بيمه مسئوليت مدني كارفرما در قبال كاركنان تعداد افراد شاغل در شركت مي بايستي مشخص شود.

بدين ترتيب توصيه ما به تمام سازندگان – نصابان و تعميركاران يا فروشندگان و حتي مديران ساختمان اين است كه حتماً آسانسور خود را در نزد يكي از شركت هاي معتبر بيمه نمايند. هزينه صدور اين بيمه نامه در مقايسه با ساير هزينه هاي ساختمان بسيار ناچيز خواهد بود.

درصورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در قسمت مشاوره آنلاین به ما بپیوندید.