آسانسور بهشت چگونه کار میکند؟
مرحوم آیتا... مجتهدی تهرانی در سلسله توصیههای خود به طلاب راهکارهای موفقیت در تحصیل را به آنان گوشزد میکرد.
از جمله میفرمود: قبل از این که در کلاس درس حاضر شوید، درسی را که استاد قرار است بگوید، مطالعه کنید، تا با بحث مورد نظر آشنا شوید؛ زیرا پیشمطالعه، در فهمیدن بهتر درس موثر است؛ مثلا اگر امروز میخواهید باب حروف جر را مطالعه کنید، نخست متن درس را نگاه کنید و آنجایی را که متوجه نمیشوید، حواستان را در کلاس خوب جمع کنید و گوش بدهید تا آنجایی را که مطلب نامفهوم بود، توسط استاد برای شما روشن شود. وقتی که ما طلبه بودیم و مغنی میخواندیم، قبل از درس، جامعالشواهد را برداشته و معنی اشعار و شواهد را مینوشتیم و به این صورت برای درس آماده میشدیم.
توجه هنگام تدریس استاد
در کلاس درس و موقع تدریس استاد، خوب گوش دهید، به این طرف و آن طرف نگاه نکنید؛ با دیگری صحبت نکنید، فکرتان جای دیگری نباشد و خلاصه این که در موقع تدریس استاد، از آنچه باعث میشود حواس شما به جای دیگر متوجه شود، خودداری کنید. بعد از تدریس استاد، باید آن درس را دوباره مطالعه کنید، برای مباحثه آماده شوید و مطالبی را که اگر احیاناً نفهمیدید مشخص کنید تا در مباحثه کردن رفع شود.
مطالعه کتابهای غیردرسی
روز بعد (درس گذشته را) مباحثه کنید. بعد از اتمام تحصیل یک باره کتاب را کنار نگذارید، بلکه دوباره کتاب را دوره کنید. بعد از تدریس کل کتاب توسط استاد، مباحثه و رعایت موارد دیگر آن، خودتان آن کتاب را تدریس کنید. با این کار علاوه بر این که در این خصوص خُبره میشوید، بلکه زکات علم خود را هم پرداختهاید (بحار ج78 ص111) روزهای تعطیلی پنجشنبه و جمعه کتابهایی را که میخوانید، خلاصهنویسی کرده و پیرامون مطالب کتاب تحقیق نمایید؛ البته کتابهای جنبی دیگر که متن درسی نیستند را نیز مطالعه کنید.
علمی که از انسان گرفته نمی شود
در کنار درس و تعلیم و تعلم که شما را با سواد میکند، باید از قرآن کریم و احادیث اهلبیت (علیهم السلام) نیز استفاده و بهرهبرداری کنید. چون بعدها شما میخواهید خطیب، سخنران، مولف، مترجم یا مدرس و غیره شوید بنابراین از آیات قرآن و احادیث بینیاز نخواهید بود، بلکه رمز موفقیت شما حفظ آیات و احادیث اهلبیت (علیهم السلام) است (بحارالانوار ج2 ص151) زیرا مردم از شما قرآن و حدیث و روایات میخواهند و اموری مثل ضَرَبَ ضَرَبا و قواعد منطق و اصول و فلسفه و بقیه دروس حوزوی، مورد توجه آنها نیست، اگر از اینها سخن به میان بیاورید، خسته و ملول میشوند، لذا از همین الان تصمیم بگیرید قرآن و حدیث را حفظ کنید (بحار ج92 ص177 و خصال ج1 ص7)، بر اساس همین اصل است که مرحوم آیتا... شاهآبادی، استاد عرفان امام اعلیالله مقامهما میگفتند: تمام علوم در سکرات موت و لحظه جان دادن، از انسان گرفته میشود مگر علوم قرآنی. پس بروید به دنبال علمی که جاودانه است، یعنی قرآن را بخوانید و حفظ کنید(اصول کافی ج4 ص409 و ثوابالاعمال ص127) و بدانید که آسانسور بهشت با قرآن کار میکند؛ یعنی هر چقدر بخوانی بالاتر میروی و هرجا که نخواندی آسانسور میایستد و باید پیاده شوی.
تا جوان هستید قرآن را حفظ کنید
حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) فرمودند: حَمَلَةُالقُرآنِ عُرَفاءُ اَهلِ الجَنَّةِ (بحار الانوار، ج 92 ص 177 و معانی الاخبار ص 226) حافظان و حاملان قرآن عارفان اهل بهشت هستند، تا جوان هستید قرآن کریم را حفظ کنید، چون آیاتی را که ما در جوانی حفظ کردهایم، الان به خاطر داریم.سعی کنید هر روز مقداری قرآن بخوانید (سوره مزمل آیه 20) و در معانی آن فکر کنید و از خداوند بخواهید که به شما توفیق دهد که به آن عمل کنید. حضرت امیرمومنان علی(علیه السلام) فرمودند: اَلا لا خَیرَ فی قِرائةٍ لَیسَ فِیها تَدَبُّرٌ (بحار ج2 ص49 و معانی الاخبار ص 226) آگاه باشید، خیری در قرآن خواندنی که با تفکر و تدبّر نباشد؛ نیست.خداوند متعال در قرآن کریم از بندگان شکایت میکند که چرا در آیات قرآن تدبر نمیکنید، اَفَلا یَتَدَبَّرُون القُرآنَ (سوره نساء آیه 82) حضرت زینالعابدین (علیهالسلام) فرمودند: آیات قرآن خزاین و گنجینه است، پس هروقت گنجینهای باز شد سزاوار است تو در آن نگاه کنی. (اصول کافی ج4 ص41.2)
منبع: روزنامه آرمان