مقدمه
با گسترش روزافزون صنایع، درخواست تجهیزات آسانسوری از سوی صنایع رو به افزایش گذاشته است. هر چند در میان مدیران و تأمین‌کنندگان تجهیزات این امر مد نظر قرار گرفته است که محیط‌های صنعتی، جزو محیط‌های خشن، سخت و بسیار آلوده طبقه‌بندی می‌شوند و استفاده از تجهیزات مقاوم‌تر و خاص برای صنایع ضروری می‌نماید، اما به این نکته مهم کمتر توجه می‌شود که آسانسورهای متداول، در هر دو نوع کششی و هیدرولیک، توانایی تاب آوردن طولانی مدت در برابر آلودگی‌های محیطی همچون گرد و غبار، طوبت، گرما و... را ندارند و شرایط سخت محیطی، تا حد بسیار زیادی تأثیرات منفی بر کارکرد این تجهیزات می‌گذارد. ضمن این که به ندرت به این امر توجه می‌شود که نیاز به نصب در محیط‌های سربسته و فاقد تهویه، با تشدید شرایط سخت و خشن محیطی، خود به عامل تشدیدکننده خرابی تجهیزات بدل می‌شود. این مقاله ضمن معرفی آسانسورهای چرخ‌دنده‌ای (Rack and Pinion Hoists) که به طور خاص برای محیط‌های خشن صنعتی طراحی و ساخته شده‌اند، مزایا و محاسن این دسته از آسانسورها را نسبت به آسانسورهای کششی و هیدرولیک متداول مورد بررسی قرار می‌دهد.

1- راهنمای انتخاب نوع مناسب آسانسور
انتخاب نوع مناسب آسانسور، بسته به محل و شرایط نصب، اهمیت به سزایی در استفاده بهینه از آسانسور دارد. از طرفی انتخاب صحیح آسانسور در تأمین ایمنی استفاده کنندگان نیز بسیار حائز اهمیت می‌باشد. موارد مهم در انتخاب آسانسور در پایین فهرست شده‌اند:
نوع آسانسور: منظور از انتخاب نوع آسانسور، انتخاب بین آسانسور مسافری یا باری و چرخ‌دنده‌ای یا کششی یا هیدرولیک است.
ظرفیت: حداکثر بار و تجهیزات قابل حمل آسانسور، از نظر وزن و ابعاد باید در نظر گرفته شود.
ارتفاع: ارتفاع مسیر و اضافه ارتفاع جهت ایمنی حرکت باید در محاسبات لحاظ شود.
اتصالات: تعداد اتصالات مورد نیاز جهت اتصال سازه آسانسور به ساختمان یا سازه محل نصب، بر حسب ارتفاع و فاصله مجاز بین اتصالات، و همچنین میزان بار وارد بر هر اتصال محاسبه می‌شود.
فضای نصب: فضای در اختیار و شرایط محیطی محل نصب عامل مهمی در انتخاب نوع آسانسور به شمار می‌رود.
توان: منبع تغذیه مناسب که ظرفیت تأمین بیشنیه جریان راه‌اندازی را داشته باشد، از مهمترین عوامل تأثیرگذار در انتخاب آسانسور می‌باشد.
در ادامه توضیحات بیشتری درباره هر یک از عوامل تأثیرگذار در انتخاب نوع مناسب آسانسور آورده شده است.

1-1- نوع آسانسور
در حال حاضر تولیدکنندگان انواع مختلفی از آسانسورها (کششی، هیدرولیک، چرخ‌دنده‌ای، کفی‌های بالابر و...) را عرضه می‌کنند. مشاوره با افراد واجد صلاحیت در تعیین این که چه نوع آسانسوری با نیازهای مورد نظر شما سازگار است، بسیار مثمر ثمر خواهد بود.
2-1- ظرفیت آسانسور
ظرفیت‌های نامی تعریف شده برای آسانسورها، برای شرایطی تعریف شده است که بار به صورت یکسان بر روی سطح کابین توزیع شده باشد. در شرایطی که وزن بار به صورت یکسان توزیع نشده باشد، یا به نقاط خاصی از کابین بیش از اندازه وزن تحمیل شود، نیاز است که تأمین‌کنندگان این موارد را در طراحی خود مد نظر قرار دهند. در مواردی که تجهیزات به طور کامل درون چهارچوب کابین سوار نمی‌شوند، باید شیوه‌ای مناسب جهت حفظ ایمنی حمل و نقل توسط افراد واجد صلاحیت اندیشیده شود.

3-1- ارتفاع مسیر
با توجه به روش‌های گوناگون ساخت سازه، به ویژه در صنعت ساختمان، در بعضی موارد این امکان فراهم نیست که سازه آسانسور به طور یک‌جا نصب شود و در طول پروژه، به تدریج بر ارتفاع مسیر آسانسور افزوده می‌شود. همچنین در برخی کاربردها، ممکن است نیاز به جمع کردن و برچیدن آسانسور وجود داشته باشد. در مواردی از این دست، صرف نظر از بار مالی وارد بر پروژه، انتخاب آسانسوری که بتواند چنین قابلیتی داشته باشد، بسیار حائز اهمیت می‌نماید.

4-1- اتصالات نگهدارنده
منظور از اتصالات یا بست، تجهیزاتی است که برای اتصال سازه آسانسور به ساختمان یا سازه محل نصب مورد استفاده قرار می‌گیرند. فاصله عمودی بین اتصالات، فاصله میان سازه آسانسور با سازه اصلی و اضافه ارتفاع مسیر آسانسور، همگی بر تعیین میزان بار قابل تحمل اتصالات آسانسور و میزان بار وارد بر اجزای اتصال تأثیرگذار هستند. میزان بار وارد بر اتصالات، نوع و چیدمان اتصالات و در نهایت هزینه لازم برای این امر را تعیین می‌کند.

5-1- فضای مورد نیاز ورودی اصلی
در تعیین جانشینی آسانسور، امکان دسترسی ایمن مناسب مسافر و بار به ورودی اصلی، اهمیت بالایی دارد. ورودی اصلی آسانسور باید بر روی پی مناسبی نصب شده باشد؛ هر چند که شرایط پی خود می‌تواند باعث مشکلات دیگری در نصب آسانسور شود. اگر پی آسانسور نسبت به کف طبقه در سطح بالاتری قرار گرفته، یا با کف طبقه همتراز شده باشد، باعث افزوده شدن ارتفاع دسترسی به کابین می‌شود و ممکن است نصب رمپ را الزامی کند. این شرایط در حالتی که فضای طبقه از ارزش بالایی برخوردار باشد، تأثیر منفی بسیاری دارد. تنها تفاوت بین این دو حالت، طول رمپ مورد نیاز است. از طرفی در صورتی که پی نسبت به کف طبقه در ارتفاع پایین‌تر و مناسبی قرار گرفته باشد، هر چند نیاز به نصب رمپ برطرف خواهد شد، نیاز به در نظر گرفتن سیستم زهکشی پی پیش خواهد آمد.
نکته مهم دیگری که در طراحی ورودی اصلی باید مد نظر قرار گیرد، برای کاربردهایی است که نیاز باشد ادوات حمل و نقل بار نظیر لیفتراک، برای سوار و پیاده کردن بار و تجهیزات امکان دسترسی به ورودی کابین را داشته باشند.

6-1- ورودی آسانسور
بسته به نوع آسانسور، گزینه‌های متفاوتی برای شیوه سوار شدن به آسانسور در ورودی اصلی (پایین‌ترین طبقه) وجود دارد. در اغلب انواع آسانسور ورودی در یکی از دو انتهای کابین تعبیه شده است، با این وجود در برخی موارد نیاز به تعبیه ورودی در هر دو انتهای کابین، و یا تعبیه ورودی در یکی از وجه‌های جانبی کابین وجود خواهد داشت. استفاده از ترکیبی از انواع ورودی‌ها، این امکان را به وجود می‌آورد که سوار و پیاده کردن بار و تجهیزات با استفاده از وسایلی همچون لیفتراک یا واگن به کابین امکان‌پذیر باشد.

7-1- توان مورد نیاز
اغلب آسانسورها در هنگام راه‌اندازی، جریان بیشتری نسبت به جریان نامی زمان حرکت نیاز دارند؛ از این رو برای این که آسانسور به شیوه صحیح عمل کند، نیاز به در اختیار داشتن منبعی با قدرت تأمین جریانی بزرگ‌تر از بار نامی خواهند داشت. یک منبع تغذیه نامناسب، نه تنها باعث بروز مشکلات عدیده در عملکرد سیستم خواهد شد، بلکه ممکن است باعث بروز مشکل برای منابع تغذیه دیگر پروژه شود.

/پایان قسمت اول/

ادامه دارد...

www.liftiran.com